Steun het onderzoek protonentherapie: welke patiënt heeft er het meeste baat bij?

Andre Dekker (Maastricht UMC+, UMC Groningen) 

Alleen door te leren van de vorige kankerpatiënten weet je wat het beste is om te doen in een huidige of toekomstige patiënt.

Doel van het onderzoek

Hiermee hopen we bij te dragen aan de implementatie van een nieuwe vorm van bestraling in Nederland, protonentherapie. Dat is een moderne bestralingstechniek die het mogelijk maakt om veel gerichter de tumor te bestralen, met minder bijwerkingen. Om een nieuwe techniek optimaal te benutten is het belangrijk om goed de behandeldata te bestuderen. Daar gaan wij mee helpen.

Waarom is dit onderzoek nodig?

Bestraling van kanker gebeurt al decennialang met fotonen. Dat zijn pakketjes energie die dwars door het lichaam heen schieten en daarbij niet alleen de tumorcellen raken, maar ook het gezonde weefsel voor en achter de tumor. Volgens de natuurkunde kan bestraling met protonen het gezonde weefsel ontzien, omdat -mits goed afgesteld - protonen hun lading enkel in de tumor afgeven.

In de afgelopen jaren zijn 4 protonencentra gebouwd in Nederland en in 2018 is de eerste patiënt ook daadwerkelijk bestraald in Groningen. Protonenbestraling is voorwaardelijk opgenomen in de verzekerde zorg, op voorwaarde dat de behandeling in een nationaal register wordt geëvalueerd op effectiviteit, complicaties en kosten-effectiviteit. Dit project voorziet in het opzetten van zo’n register.

Waar

Ons onderzoek vindt plaats in het UMC Groningen en het Maastricht UMC+.

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

Onze aanpak heet de Personal Health Train (animatie: https://vimeo.com/143245835) en werkt zo:  1) We bouwen data stations op de plek waar de data wordt vastgelegd (bijv. ziekenhuizen). In elk stations slaan we de data op dezelfde manier op. 2) We bouwen data treinen waar een onderzoeksvraag in zit – bijvoorbeeld de vraag “Welke karakteristieken van patiënten zijn belangrijk voor een succesvolle behandeling met protonentherapie?” 3) We bouwen spoor waarmee de treinen op een streng beveiligde manier de stations kunnen bezoeken om de vraag te beantwoorden. Het unieke aan de Personal Health Train is dat we de vraag naar de data sturen en daar beantwoorden en de data dus niet verplaatsen. Dat heeft grote voordelen zowel voor de privacy van patiënten en zorgt er ook voor dat mensen controle kunnen houden over hun eigen data.

Wat levert dit onderzoek op?

De droom is dat dat we van elke kankerpatiënt op de wereld leren hoe we kanker kunnen voorkomen en bestrijden.


Projectcode: 8254 / 2017-1
Titel project: Proton therapy research infrastructure - ProTRAIT
Projectleiders: prof. Hans Langendijk, prof. André Dekker
Instituten: UMC Groningen, Maastricht UMC+
Startdatum: medio 2018
Duur project: 3 jaar
Financiering KWF: €1,545,098.60